ممکن است تا به حال اسم لاپاراسکوپی رحم و تخمدان به گوش شما خورده باشد. اما این روش جراحی چه مراحلی دارد و مزیت‌های آن چیست؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا به این موضوع پرداخته و به سوالات احتمالی شما پاسخ دهیم.
لاپاراسکوپی رحم و تخمدان چیست؟
لاپاراسکوپی رحم و تخمدان یک روش جراحی است که برای تشخیص و درمان مشکلات رحم و تخمدان استفاده می‌شود. در این روش، یک دستگاه لاپاراسکوپ به کمک چندین برش کوچک در ناحیه شکمی وارد بدن می‌شود. لاپاراسکوپ یک لوله‌ی نازک با دوربین و نور است که تصاویر دقیق از داخل رحم و تخمدان را به پزشک نشان می‌دهد.
اهداف انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان
برخی از اهداف اصلی انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان عبارتند از:
تشخیص و یا درمان درد شکمی
لاپاراسکوپی می‌تواند برای تشخیص و درمان علل مختلف دردهای شکمی استفاده شود. این ممکن است شامل برطرف کردن عفونت‌ها، برداشتن توده‌های بدخیم یا خوش‌خیم (مانند تومورها) و برطرف کردن مشکلات مربوط به رحم و تخمدان (مانند پولیپ‌ها) باشد.
درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
لاپاراسکوپی ممکن است در درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مؤثر باشد. این پروسه شامل ایجاد برش در بخشی از غشاهایی است که تخمدان‌ها را محافظت می‌کند و باعث آزاد شدن تخمک‌ها می‌شود. این عملکرد ممکن است کمک کند تا علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک کاهش یابند.
از بین بردن توده‌های بدخیم
لاپاراسکوپی برای برداشتن توده‌های بدخیم مانند سرطان رحم یا تخمدان استفاده می‌شود. این روش جراحی می‌تواند به طور دقیق توده‌ها را شناسایی و برداشت کند و در برخی موارد می‌تواند نیاز به جراحی باز را از بین ببرد.
درمان ناباروری
لاپاراسکوپی می‌تواند در تشخیص و درمان علت ناباروری مؤثر باشد. اقداماتی شامل برداشتن توده‌های تخمدان، بازسازی لوله‌های فالوپی و برطرف کردن عوارض رحمی (مانند پولیپ‌ها یا فیبروئیدها) است.
لاپاراسکوپی رحم و تخمدان روشی کم تهاجمی است که زمان بهبودی کوتاه‌تر و عوارض کمتری نسبت به جراحی باز دارد. با این حال، تصمیم نهایی در مورد انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان باید توسط پزشک شما بر اساس وضعیت شما گرفته شود. همچنین، عوامل دیگری مانند وضعیت سلامت عمومی شما، سابقه‌ی پزشکی، نتایج آزمایش‌ها و تشخیص‌های قبلی نیز در تعیین اهداف انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان تأثیرگذار خواهند بود. مشاوره با پزشک خود و بحث کامل در مورد مزایا و معایب این روش جراحی می‌تواند به شما در اتخاذ تصمیم مناسب کمک کند.
مزایای انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان
لاپاراسکوپی در مقایسه برای روش‌های دیگر همچون جراحی باز، مزایای زیادی دارد:
- برش‌های کوچک: در لاپاراسکوپی، برش‌های کوچکی در مقایسه با برش‌های بزرگتر در جراحی باز ایجاد می‌شوند. این به معنای به وجود آمدن زخم‌های کوچک‌تر است که در مقایسه با روش جراحی باز به زمان زیادی برای بهبودی نیاز ندارد.
- عوارض کمتر: لاپاراسکوپی معمولاً با عوارض کمتری در مقایسه با جراحی باز همراه است. برش‌ها کوچک‌تر هستند، خونریزی، درد و احتمال عفونت نیز کاهش می‌یابد.
- زمان بهبودی کوتاه‌تر: با استفاده از روش لاپاراسکوپی، زمان بهبودی شما معمولاً کوتاه‌تر است. این به معنای بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره است.
- تشخیص و درمان: لاپاراسکوپی می‌تواند برای تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌های زنان موثر باشد، از جمله بیماری‌های رحم و تخمدان، عفونت‌ها، تشکیل توده‌ها و آندومتریوز.
با این حال، همانند هر نوع جراحی، لاپاراسکوپی نیز ریسک‌ها و محدودیت‌های خود را دارد. پزشک شما بهترین منبع برای ارائه اطلاعات جزئی‌تر در مورد این روش جراحی و آمادگی شما خواهد بود.
آمادگی برای لاپاراسکوپی رحم و تخمدان
قبل از انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان، پزشک معالج شما ممکن است برخی از آزمایشات قبل از عمل را تجویز کند. آزمایش ادرار، یکی از آزمایش‌هایی است که برای بررسی وضعیت بارداری، عفونت‌های مجاری ادراری و مسائل دیگر مرتبط با سلامت شما انجام می‌شود.
علاوه بر آزمایش ادرار، پزشک ممکن است سایر آزمایشات را نیز تجویز کند، مانند آزمایش خون برای بررسی سطح هموگلوبین و دیگر پارامترهای مهم برای ارزیابی سلامتی شما.
استراحت قبل از عمل نیز بسیار مهم است. پزشک معالج شما ممکن است شما را راهنمایی کند که چند روز قبل از عمل فعالیت‌های سنگین را کاهش دهید و استراحت کافی داشته باشید. مهم است که با پزشک خود در مورد همه جزئیات مربوط به آماده‌سازی قبل از لاپاراسکوپی صحبت کنید و دستورالعمل‌های خاص پزشک را دنبال کنید. این اطلاعات براساس وضعیت شما و نیازهای خاصتان تعیین می‌شود.
فیلم جراحی لاپاراسکوپی زنان توسط دکتر فرحناز دادخواه:
فیلم لاپاراسکوپی
نحوه انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان
پس از ایجاد برشی کوچک در ناحیه‌ی تحتانی شکم، یک سوزن وارد برش شده و با وارد کردن گاز CO2، شکم باد می‌شود تا فضای داخلی آن بزرگتر شده تا جراح بتواند واضح‌ترداخل بدن را در مانیتور ببیند و وسایل مورد نیاز را راحت‌تر بتواند هنگام انجام لاپاراسکوپی حرکت دهد.
سپس یک لاپاراسکوپ از طریق برش وارد بدن شده و در انتهای جراحی گاز CO2 خارج شده و پس از اتمام جراحی، محل برش با بخیه یا چسب جراحی بسته شده و پانسمان می‌شود.
چه افرادی نباید لاپاراسکوپی رحم و تخمدان انجام دهند؟
لاپاراسکوپی معمولاً یک روش جراحی امن است، اما در برخی از شرایط، افراد ممکن است نتوانند لاپاراسکوپی را انجام دهند یا نیاز به مراقبت ویژه‌ای داشته باشند. مواردی که ممکن است مانع از انجام لاپاراسکوپی شوند عبارتند از:
مشکلات جدی در سیستم قلبی و عروقی
افرادی که مشکلات قلبی و عروقی جدی مانند بیماری عروق کرونری قلب، نارسایی قلبی یا فشار خون بالا دارند، ممکن است برای انجام لاپاراسکوپی مناسب نباشند.
مشکلات سیستم تنفسی
افرادی که مشکلات تنفسی مهمی مانند بیماری‌های مزمن ریه، آسم یا انسداد راه هوایی دارند، ممکن است نتوانند لاپاراسکوپی را انجام دهند.
بیماری‌های مربوط به خون
افرادی که بیماری‌هایی چون کم خونی شدید، اختلال در انعقاد خون یا مصرف داروهای غلظت خون دارند، باید با احتیاط و توسط تیم پزشکی مورد بررسی قرار گیرند تا تصمیم گیری درستی در مورد انجام لاپاراسکوپی برای آن‌ها صورت بگیرد.
بارداری
در بعضی موارد، لاپاراسکوپی در دوران بارداری انجام می‌شود. با این حال، در برخی موارد خاص مانند بارداری با مشکلات جدی یا مشکلات قبلی در بارداری، لاپاراسکوپی ممکن است گزینه‌ی مناسبی نباشد. در این موارد، مشورت با یک متخصص زنان و زایمان ضروری است.
همچنین افرادی که دارای:
- عفونت لگنی
- سابقه‌ی انجام جراحی شکم
- بیماری مزمن روده
- سن بالا
- آندومتریوز شدید
- چاقی و یا اضافه وزن شدید
هستند هم با توجه به نظر جراح، ممکن است انجام لاپاراسکوپی گزینه‌ی مناسبی برای آن‌ها نباشد.
هرگاه شرایط جسمی شما نگرانی ایجاد کند یا شما برای انجام لاپاراسکوپی مناسب نباشید، پزشک شما به شما توصیه خواهد کرد و راهنمایی لازم را در انتخاب روش جراحی صحیح ارائه خواهد داد.
نتیجه گیری
به طور کلی لاپاراسکوپی یک روش کم خطر و موثر برای تشخیص و یا درمان بیماری است و نسبت به جراحی باز عوارض و خطرات بسیار کمی دارد. با این حال، این روش ممکن است برای همه مناسب نباشد و مشورت با بهترین متخصص زنان در ونک تهران همیشه بهترین راه برای اطمینان حاصل کردن از موثر بودن این روش است.
سوالات متداول
یک لاپاراسکوپی ساده که صرفا برای بررسی داخل لگن است، ممکن است کمتر از نیم ساعت طول بکشد. اگر هدف از انجام لاپاراسکوپی، درمان یک عارضه باشد، ممکن است خیلی بیشتر طول بکشد.
ممکن است تا چند روز پس از انجام لاپاراسکوپی، مقداری خونریزی از واژن، مانند عادت ماهیانه، داشته باشید. می‌توانید تا زمانی که خونریزی قطع شود از نوار بهداشتی استفاده کنید. اگر خونریزی شما ادامه دار یا بدتر شود، حتما موضوع را با پزشک خود مطرح کنید.
به دلیل این که لاپاراسکوپی با بیهوشی عمومی انجام می‌شود، چیزی احساس نخواهید کرد. ممکن است تا چند روز بعد کمی درد داشته باشید که می‌توانید مسکن‌های تجویز شده را مصرف کنید.
زمان بازگشت به فعالیت‌های روزمره بعد از لاپاراسکوپی رحم و تخمدان بستگی به ماهیت و جزئیات عمل جراحی، وضعیت شما و توصیه پزشک دارد. در بیشتر موارد، ممکن است بعد از چند روز استراحت، به فعالیت‌های روزمره عادی خود برگردید، اما برای ورزش یا فعالیت‌های سنگین‌تر، شاید به مدت زمان بیشتری نیاز داشته باشید.
لاپاراسکوپی رحم و تخمدان ارتباطی به جوانسازی رحم و تخمدان ندارد. هدف اصلی این روش جراحی تشخیص و درمان بیماری‌های رحم و تخمدان است، مثل کیست‌های تخمدان، توده‌های رحمی، عفونت‌ها و آندومتریوز. اگر شما نیاز به جوانسازی رحم و تخمدان دارید، باید با پزشک خود در مورد روش‌های دیگری صحبت کنید که برای این منظور مناسب‌تر هستند.