زایمان طبیعی به دلیل مزایای فراوانی که می‌تواند برای مادر و نوزاد داشته باشد، به انتخاب اول برخی مادران باردار تبدیل شده است. نکات مهمی در رابطه با زایمان طبیعی وجود دارند که لازم است در نظر گرفته شوند. در این مقاله با ما همراه باشید تا به پاسخ سوالات احتمالی خود در رابطه با زایمان طبیعی، مزایا، مراحل و آمادگی آن برسید.
نشانه‌های زایمان طبیعی
به طور کلی نمی‌توان زمان دقیقی را برای زایمان در نظر گرفت. با این حال برخی نشانه‌ها می‌توانند بیانگر این باشند که مادر باید برای انجام زایمان طبیعی و در آغوش گرفتن نوزاد دلبندش، خود را آماده کند. این نشانه‌ها در هر فرد می‌توانند متفاوت باشند و به تجربهی زایمان قبلی و شرایط فیزیکی مادر بستگی دارند:
احساس فشار و تنگی در ناحیه ی لگن
احساس فشار و تنگی در ناحیه‌ی پایین شکم و ناحیه لگنی می‌تواند یکی از نشانه‌های نزدیک شدن زمان زایمان باشد. این احساس می‌تواند در بازه‌های زمانی کوتاهی ظاهر شود و سپس دوباره بهبود یابد.
تغییر در ترشحات رحم
نزدیک به زمان زایمان، ممکن است تغییراتی در ترشحات رحمی واژینال رخ دهد. ممکن است شما ترشحات بیشتر و متفاوتی را تجربه کنید. همچنین، ممکن است شاهد لکه‌های خونی یا افزایش خارج شدن لکه‌های خونی باشید که به عنوان علامتی از آغاز فرایند زایمان است.
افزایش فعالیت رحم
نزدیک به زمان زایمان، ممکن است فعالیت رحمی شما شدیدتر و منظم‌تر شود. به عبارتی رحم شما خود را برای زایمان آماده می‌کند و انقباض‌های قوی‌تر و متناوبی خواهد داشت.
پاره شدن کیسه آب
پاره شدن کیسه آب یا خارج شدن آب آمنیوتیک می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه زایمان طبیعی باشد. این حالت ممکن است به صورت ناگهانی یا با مرطوب شدن شلوار به طور تدریجی حس شود.
احساس درد‌های مستمر
درد‌های زایمان نمی‌توانند نادیده گرفته شوند. احساس درد‌های مستمر و منظم در ناحیه پایین شکم و کمر، که با گذشت زمان شدیدتر می‌شوند و به پا و ران نیز سرایت می‌کنند، می‌تواند نشانه‌ی نزدیک بودن زمان زایمان باشد.
این مقاله نیز ممکن است برای شما مفید باشد: مزایای زایمان طبیعی
مهم است که به خاطر داشته باشید هر فردی تجربهی متفاوتی از زایمان دارد و نشانه‌های زایمان نیز ممکن است در هر فرد متفاوت باشند. در صورتی که حس می‌کنید نزدیک به زمان شروع زایمان هستید یا سوالی دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا راهنمایی لازم را دریافت کنید.
مراحل زایمان طبیعی
مراحل زایمان طبیعی عموماً به چهار فاز تقسیم می‌شوند. این مراحل شامل:
1. فاز اول: فاز آمادگی رحم (Latent Phase)
در این فاز، رحم شروع به انقباض و تحرک می‌کند و مادر برای زایمان آماده می‌شود. این فاز معمولاً زمان طولانی‌تری را در بر می‌گیرد و ممکن است تا چند ساعت یا حتی چند روز به طول بیانجامد. در این فاز، نشانه‌هایی مانند انقباض‌های غیرمنظم رحم، افزایش تنش عضلانی و تغییرات اولیه‌ی رحمی رخ می‌دهند. مادر در این مرحله ممکن است احساس راحتی نسبی داشته باشد و به طور عمومی فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد.
2. فاز دوم: فاز بازه زمانی فعال (Active Phase)
در این فاز، رحم به طور فعال‌تری انقباض می‌کند و نوزاد در حال حرکت به سمت واژن است. این فاز معمولاً زمان کوتاه‌تری نسبت به فاز قبلی دارد و معمولاً تا چند ساعت به طول می‌انجامد. در این فاز، انقباض‌های رحم منظم‌تر و قوی‌تر می‌شوند و فشار و تنش در منطقه واژن افزایش می‌یابد. مادر ممکن است در این مرحله نیاز به تمرکز بیشتری بر روی تنفس و استراحت داشته باشد.
3. فاز سوم: فاز پیشروی (Transition Phase)
فاز پیشروی مرحله‌ی فعال است و مادر به زمان زایمان نزدیک می‌شود. در این فاز، رحم به طور فعال انقباض می‌کند و نوزاد به سمت واژن حرکت می‌کند. این فاز معمولاً کوتاه‌ترین فاز زایمان است و معمولاً تا چند دقیقه یا چند ساعت به طول می‌انجامد. در این فاز، انقباض‌های رحمی بسیار قوی و نزدیک به هم هستند و زن ممکن است احساس درد شدیدی داشته باشد.
این مقاله نیز ممکن است برای شما مفید باشد: عوارض زایمان طبیعی
4. فاز چهارم: فاز پسروی (Placental Phase)
این فاز پس از تولد نوزاد رخ می‌دهد و شامل جدا شدن و خروج جفت و بافت‌های مربوطه است. رحم در این فاز انقباض‌های کوچک‌تری برای خروج جفت دارد. این فاز معمولاً کوتاه است و ممکن است با انقباض‌های کوچک و خونریزی متناوب همراه باشد.
مهم است بدانید که مدت زمان هر مرحله‌ی زایمان طبیعی می‌تواند بین زنان مختلف و حتی در زایمان‌های مختلف یک زن متفاوت باشند. همچنین، در برخی موارد ممکن است نیاز به مداخله‌ی پزشکی یا عمل جراحی باشد، بنابراین همواره مهم است با پزشک خود در مورد زایمان و مراحل آن مشورت کنید.
نتیجه گیری
مهمترین مزیت زایمان طبیعی این است که بهبودی سریع‌تری نسبت به روش‌های جراحی دارد. همچنین، زایمان طبیعی می‌تواند احساس انگیزه و اطمینان بیشتری را به مادر بدهد و بازتاب مثبتی بر روی رابطه مادر و کودک داشته باشد. با این حال، ممکن است زایمان طبیعی برای بعضی افراد مناسب نباشد. پزشک شما می‌تواند بر اساس وضعیت سلامتی عمومی شما و عوامل دیگری مانند تجربهی زایمان قبلی و مشکلات پزشکی فعلی شما توصیه‌های لازم را ارائه کند. برای دریافت بهترین نتیجه، بهتر است با بهترین دکتر زایمان طبیعی در تهران مشورت کنید.
سوالات متداول
بله، به طور کلی بیشتر زنان قادر به زایمان طبیعی هستند. اما در برخی موارد، مانند وجود مشکلات پزشکی جدی، عدم تطابق نوزاد با موقعیت طبیعی زایمان، یا مشکلات قابل توجه در زمان بارداری، این روش ممکن است توصیه نشود.
بله، این روش ممکن است دردناک باشد. اما تکنیک‌های تنفس، آرامش، تمرین‌های طبیعی و … می‌توانند در کاهش درد و مدیریت آن کمک کنند.
در برخی موارد، ممکن است برای نیاز به مداخله‌ی پزشکی، مانند استفاده از فورسپس یا اپیزیوتومی، وجود داشته باشد. اما در بیشتر موارد، این روش به صورت طبیعی ادامه خواهد یافت و فقط در موارد خاصی مداخلات پزشکی لازم خواهد بود.
