فیبروم رحم: علائم، علل، و پیشگیری

فیبروم رحم که با نام لیومیوم یا میوم نیز شناخته می‌شوند، تومورهای غیر سرطانی هستند که در رحم ایجاد می‌شوند. این توده‌ها می‌توانند از نظر اندازه، تعداد و مکان متفاوت باشند و زنان را در طول سال‌های باروری تحت تاثیر قرار دهند. در این مقاله جامع با ما همراه باشید تا به جنبه‌های مختلف فیبروم‌های رحمی، از جمله علائم، علل، عوارض و راهکارهای پیشگیری از آن‌ها بپردازیم.

علائم فیبروم رحم

بسیاری از زنان مبتلا به فیبروم رحم ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنند. با این حال، هنگامی که علائم ظاهر می‌شوند، می‌توانند تحت تأثیر محل، اندازه و تعداد فیبروم‌ها قرار گیرند. علائم رایج این بیماری عبارتند از:

• خونریزی شدید قاعدگی یا دردناک همراه دوره‌های طولانی‌تر یا مکرر
• فشار یا درد لگن
• تکرر ادرار یا مشکل در ادرار کردن
•  رشد و بزرگ شدن ناحیه شکم
• یبوست
• درد در قسمت پایین شکم یا کمر
• درد هنگام مقاربت جنسی
• در موارد نادر، یک فیبروم به سرعت در حال رشد می‌تواند باعث درد شدید لگن شود

طبقه بندی فیبروم‌های رحمی

فیبروم‌های رحمی را می‌توان بر اساس محل قرارگیری آن‌ها دسته بندی کرد:

1. فیبروم‌های داخل دیواره: این فیبروم‌ها در دیواره عضلانی رحم رشد می‌کنند.
2. فیبروم‌های زیر مخاطی: این فیبروم‌ها در داخل حفره رحم رشد کرده و می‌توانند بر باروری و بارداری تأثیر بگذارند.
3. فیبروم‌های ساب سروزال: در سطح بیرونی رحم تشکیل می‌شوند و ممکن است به دلیل اندازه خود باعث ناراحتی شوند اما به ندرت بر باروری تأثیر می‌گذارند.

این مقاله نیز ممکن است برای شما مفید باشد: آیا زگیل تناسلی درمان قطعی دارد؟

علل و عوامل خطر فیبروم رحمی

علت دقیق فیبروم رحم نامشخص است. با این حال، عوامل متعددی ممکن است در شکل گیری آن‌ها نقش داشته باشند، از جمله:

• تغییرات ژنی: بسیاری از فیبروم‌ها دارای تغییراتی در ژن‌هایی هستند که با سلول‌های عضلانی معمولی رحم متفاوت است.
• هورمون‌ها: استروژن و پروژسترون باعث ضخیم شدن پوشش داخلی رحم در طول هر سیکل قاعدگی می‌شوند و برای بارداری آماده می‌شوند. به نظر می‌رسد این هورمون‌ها به رشد فیبروم نیز کمک می‌کنند.
• عوامل رشد: موادی که به حفظ بافت‌ها کمک می‌کنند، مانند فاکتور رشد شبه انسولین، ممکن است بر رشد فیبروم تأثیر بگذارد.
• ماتریکس خارج سلولی: این ماده که سلول‌ها را کنار هم نگه می‌دارد، در فیبروم‌ها افزایش یافته و عوامل رشد را ذخیره می‌کند و باعث تغییرات بیولوژیکی در خود سلول‌ها می‌شود.

عوامل خطر ایجاد کننده فیبروم رحم

عوامل متعددی می‌توانند احتمال ایجاد فیبروم رحمی را افزایش دهند، از جمله:

• نژاد: افراد سیاه پوست نسبت به سایر گروه‌های نژادی بیشتر مستعد ابتلا به فیبروم هستند و این فیبروم‌ها را در سنین پایین‌تر و با اندازه و تعداد قابل توجهی تجربه می‌کنند.
• سابقه خانوادگی: اگر مادر یا خواهر شما فیبروم داشته باشد، خطر ابتلا به آن در شما افزایش می‌یابد.
• شروع زودرس قاعدگی: شروع قاعدگی قبل از 10 سالگی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.
• چاقی: اضافه وزن ممکن است به ایجاد فیبروم کمک کند.
• کمبود ویتامین D: سطوح پایین ویتامین D ممکن است خطر ابتلا به فیبروم‌های رحمی را افزایش دهد.
• رژیم غذایی: رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و لبنیات و همچنین مصرف الکل ممکن است خطر فیبروم رحم را افزایش دهد.

بیشتر بخوانید: علت درد لگن در زنان

عوارض فیبروم رحم

در حالی که اکثر فیبروم‌ها خوش خیم هستند، برخی از آن‌ها می‌توانند عوارضی ایجاد کنند، از جمله:

• کم خونی: فیبروم می‌تواند منجر به خونریزی شدید قاعدگی شود و باعث افت گلبول‌های قرمز خون شود. این امر می‌تواند منجر به خستگی ناشی از از دست دادن خون شود. در برخی موارد، مکمل‌های آهن یا حتی تزریق خون ممکن است ضروری باشد.
• ناباروری و عوارض بارداری: فیبروم‌های رحمی می‌توانند با باروری، به ویژه فیبروم‌های زیر مخاطی، تداخل داشته باشند و خطر سقط جنین را افزایش دهند. آن‌ها همچنین ممکن است احتمال جدا شدن جفت، محدودیت رشد جنین و زایمان زودرس را افزایش دهند.

بارداری و فیبروم رحم

در بسیاری از موارد، فیبروم مانع بارداری نمی‌شود. با این حال، انواع خاصی از فیبروم‌ها می توانند بر باروری تأثیر بگذارند و خطر عوارض بارداری را افزایش دهند. برای زنان مبتلا به فیبروم بسیار مهم است که با پزشک متخصص زنان خود برای نظارت و مدیریت مناسب در دوران بارداری مشورت کنند.

پیشگیری از فیبروم رحم

اقدامات زیر می‌توانند نقش موثری در پیشگیری از فیبروم رحم داشته باشند: 

• حفظ وزن سالم: اضافه وزن با خطر بالای ابتلا به فیبروم مرتبط است. کاهش وزن و حفظ وزن سالم می‌تواند به کاهش این خطر کمک کند.
• ورزش منظم: انجام فعالیت بدنی می‌تواند خطر ابتلا به فیبروم را کاهش دهد.
• رژیم غذایی متعادل: مصرف یک رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات و محصولات لبنی کم چرب ممکن است به محافظت در برابر فیبروم کمک کند.
• قرص‌های ضد بارداری: برخی مطالعات نشان می‌دهد که قرص‌های ضد بارداری ممکن است خطر فیبروم را کاهش دهند. با این حال، استفاده از قرص‌های ضد بارداری قبل از 16 سالگی ممکن است خطر ابتلا به فیبروم را افزایش دهد.

نتیجه گیری

درک علائم، علل و عوارض احتمالی فیبروم رحم برای تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب آن ضروری است. در حالی که علت دقیق فیبروم ناشناخته باقی مانده است، اتخاذ یک سبک زندگی سالم و بحث در مورد اقدامات پیشگیرانه با بهترین متخصص زنان در تهران می‌تواند به مدیریت خطر کمک کند.